Προπονητική φιλοσοφία (από τη σκοπιά ενός νεαρού προπονητή)
Εισαγωγή
Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον διαχειριστή της ιστοσελίδας www.handballcoaching.gr για την πρόσκληση και την ευκαιρία να εκφράσω κάποιες από τις απόψεις μου ως νέος προπονητής για το επάγγελμά μας, καθώς και να χαιρετήσω όλους τους ανθρώπους που αγαπούν το χάντμπολ. Είμαι ο Petar Zujovic, επί του παρόντος βοηθός προπονητή του συλλόγου χάντμπολ Παρτιζάν από το Βελιγράδι, καθώς και μέλος του επαγγελματικού επιτελείου της εθνικής ομάδας Νέων της Σερβίας. Σκεπτόμενος ποιο θέμα θα επέλεγα, η πρόταση του διαχειριστή ήταν να μιλήσω σε μια πιο ανεπίσημη γλώσσα και να προσπαθήσω να εκφράσω τις σκέψεις μου.
“Ένας κορυφαίος προπονητής πρέπει να έχει αίσθηση, αίσθηση για το παιχνίδι, για να αναγνωρίσει την στιγμή“.
Α. Η Αίσθηση
Έχοντας συμμετάσχει σε πολλά σεμινάρια, ακούσει πολλά μεγάλα ονόματα από το χάντμπολ κορυφαίου επιπέδου, κανείς δεν είπε ποτέ ότι υπάρχει ιδανική τακτική. Πάντα λεγόταν ότι ένας κορυφαίος προπονητής πρέπει να έχει αίσθηση, αίσθηση για το παιχνίδι, για να αναγνωρίσει την στιγμή. Αναρωτήθηκα αν ήταν από τύχη, εμπειρία ή ίσως κάτι εντελώς τρίτο…
Στη συνέχεια, δουλεύοντας με νεαρούς κυρίως παίκτες, κατέληξα σε αυτό που χαρακτηρίζει καλύτερα αυτό το συναίσθημα: είναι να γνωρίσεις τα ψυχοσωματικά χαρακτηριστικά των παικτών σου στα οποία θα βασίσεις την τακτική σου, το αμυντικό και επιθετικό παιχνίδι. Και όσο καλύτερα γνωρίζετε τους παίκτες σας, τόσο καλύτερα καθορίζετε τις τακτικές και τη φιλοσοφία του παιχνιδιού που θέλετε να εφαρμόσετε. Και μετά, φτάνεις σε αυτή τη δυναμική και την στιγμή ότι κάποιος θα σε προσέξει ως καλό προπονητή.
Β. Το Χάντμπολ Σήμερα
Στο σημερινό χάντμπολ, όλοι παρατηρούμε ότι το παιχνίδι του πίβοτ έχει αλλάξει πολύ και αναφέρουμε το παράδειγμα του Γάλλου παίχτη Φάμπρεγκας ως πρότυπο ενός σύγχρονου στυλ πίβοτ. Κάθε προπονητής προσπαθεί να αντιγράψει το παιχνίδι της Εθνικής Γαλλίας, αλλά τι γίνεται αν δεν έχουμε παίκτες με τα χαρακτηριστικά του Φάμπρεγκας στην ομάδα; Κάποιος προσπαθεί να παίξει σαν την εθνική Δανίας στην επίθεση, παρακολουθεί κάθε ενέργεια και προσπαθεί να ακολουθήσει την αγωνιστική τους τάση; Είναι έξυπνο αυτό; Πιστεύω πως όχι. Όλοι οι προπονητές πέφτουν στην παγίδα των κοινοτοπιών «γρήγορο χάντμπολ», «ισπανικό σύστημα», «γαλλική άμυνα» κ.λπ., χωρίς να σκέφτονται τα χαρακτηριστικά των παικτών τους. Πώς μπορούμε να παίξουμε γρήγορα όπως η Δανία αν δεν έχουμε εκπαιδευμένους παίκτες από τις νεότερες κατηγορίες για να παίξουμε έτσι; Πώς μπορούμε να παίξουμε μια ρηχή διάταξη άμυνας 6:0 αν δεν έχουμε τις διαστάσεις και τις σωματικές προδιαθέσεις των Γάλλων παιχτών στην ομάδα; Πώς μπορούμε να κάνουμε απομόνωση για το δεξί ίντερ, αν δεν έχουμε τον Γκίντσελ σε αυτή τη θέση;
Γ. Η Δική μου Οπτική
Οπότε, από την πλευρά μου, οι προπονητές θα πρέπει πρώτα να σκανάρουν και να ελέγξουν τα ατομικά χαρακτηριστικά των παικτών τους και τι έχουν στη διάθεσή τους και μόνο μετά να καθορίσουν την τακτική και το στυλ παιχνιδιού στην επίθεση.
Ένα άλλο παράδειγμα είναι η μεγάλη συζήτηση για την άμυνα. είναι καλύτερη άμυνα ρηχή ή βαθιά 6:0; Θα τη μετατρέψουμε σε άλλη ζώνη κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού κλπ.. Και υπάρχει η κύρια απάντηση: η προπόνηση των παικτών σας είναι η πιο σημαντική. Πρέπει να εκπαιδεύονται ώστε να αναγνωρίζουν αν δέχονται επίθεση από έναν σουτέρ ή από έναν παίκτη ικανό στο 1 εναντίον 1, έναν γρήγορο ή αργό παίκτη, έναν ψηλό ή έναν κοντό παίκτη. Επιπλέον, στην ανάλυση του αντιπάλου, ο προπονητής θα πρέπει να αναγνωρίσει αν η αντίπαλη ομάδα είναι ισχυρή από πλευράς τακτικής, ομάδας σουτέρ, αν είναι ικανή στις προσποιήσεις (γρήγορη) κ.λπ., και με βάση αυτό, να καθορίσει την αμυντική ζώνη που πρέπει να έχει η ομάδα.
Ίσως η σκέψη μου να φαίνεται απλή, αλλά η βαθιά μου πεποίθηση είναι ότι ο αθλητισμός πρέπει να γίνει κατανοητός με τον πιο απλό τρόπο ως ΠΑΙΧΝΙΔΙ, ως εύρεση των απλούστερων λύσεων σε διάφορες καταστάσεις. Περιπλέκοντας το παιχνίδι. είναι ένας παράγοντας που θα απομακρύνει τον παίκτη από τον προπονητή. Θα πρέπει να προσφερθεί στον παίκτη η πιο απλή λύση και όταν δει συγκεκριμένα ότι το αποτέλεσμα είναι καλό, να αποδεχτεί εσάς ως προπονητή και τη φιλοσοφία και το στυλ παιχνιδιού σας πιο γρήγορα.
«Το να περιπλέκει το παιχνίδι είναι ένας παράγοντας που θα απομακρύνει τον παίκτη από τον προπονητή».
Συμπέρασμα
Συνοψίζοντας, θα ήθελα επίσης να αναφέρω την πίστη και τη συνέπεια σε αυτό που κάνετε, ως έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες στην προπονητική. Ο ρόλος μας είναι να ενθαρρύνουμε τον παίκτη να υπερβεί τις δυνατότητές του, να σεβαστεί την ιδέα που έχουμε ως προπονητές και αυτό θα γίνει μόνο εάν είμαστε συνεπείς και πιστεύουμε σε αυτό που κάνουμε. Θα πρέπει να οικοδομήσουμε και να επιβάλλουμε την εξουσία μας με τη γνώση, ως τον πιο σημαντικό παράγοντα, αλλά και με σωστή και δίκαιη στάση απέναντι σε κάθε άτομο της ομάδας. Μόνο σε αυτή την περίπτωση μπορούμε να περιμένουμε θετικά σχόλια από τους παίκτες μας.
Στο παραπάνω άρθρο προσπάθησα να αναλύσω τις προσωπικές μου σκέψεις σχετικά με ένα θέμα που είναι ιδιαίτερα εκτενές. Είναι αδύνατο να δώσουμε απαντήσεις και να καλύψουμε ολόκληρο το περιεχόμενο σε μια σελίδα, ωστόσο είμαι βέβαιος ότι αυτό το κείμενο μπορεί να αποτελέσει αφετηρία για περαιτέρω προβληματισμό και συζήτηση.
Πέταρ Ζούγιοβιτς, Συνεργάτης Προπονητής Ομάδα Χάντμπολ Παρτιζάν
