Επίδραση της αποτελεσματικότητας των Τερματοφυλάκων στο τελικό αποτέλεσμα
EHF CHAMPIONS LEAGUE
Συνοπτικά
Ανάμεσα στις πιο μοντέρνες απόψεις και οπτικές για το σημερινό χάντμπολ, είναι πολύ συνηθισμένο να ακούμε πόσο σημαντική είναι η απόδοση των τερματοφυλάκων σε σχέση με το τελικό σκορ ενός μεμονωμένου αγώνα ή ακόμα και μιας ολόκληρης διοργάνωσης, τόσο μεταξύ συλλόγων όσο και εθνικών ομάδων σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο.
Τα τελευταία χρόνια, η προπόνηση των τερματοφυλάκων έχει ανεβάσει εντυπωσιακά τον πήχη, ειδικά όταν πρόκειται για μια πιο συγκεκριμένη και εξατομικευμένη προσέγγιση σε συνδυασμό με την αυξανόμενη χρήση και ανάλυση βίντεο, των οποίων η αποκλειστική ανατροφοδότηση μπορεί εύκολα να αξιοποιηθεί και επομένως να τους επιτρέψει να αυξήσουν τις πιθανότητές τους να κάνουν τη διαφορά στο τελικό σκορ των αγώνων.
Η παρούσα εργασία βασίζεται σε ένα δείγμα 112 αγώνων, που ανήκουν στους ομίλους Α και Β από τη φάση των ομίλων VELUX EHF Champions League. Από αυτά τα δεδομένα θα προσπαθήσουμε να καταλάβουμε πόσο στενά συνδέονται αυτές οι δύο μεταβλητές: η ακρίβεια των τερματοφυλάκων και η επιτυχία των ομάδων στο τέλος των αγώνων.
Εισαγωγή
Το VELUX EHF Champions League είναι η κύρια διοργάνωση συλλόγων που παίζεται στην Ευρώπη, ενώνοντας τις 24 καλύτερες ομάδες από ολόκληρη την ευρωπαϊκή σκηνή χάντμπολ. Ο τρόπος διεξαγωγής εξηγείται στα ακόλουθα σημεία:
- Οι ομάδες χωρίζονται σε 2 ομίλους των 8 ομάδων (Α και Β) και 2 των 6 (Γ και Δ).
- Groups A and B: Both are disputed under a double round-robin basis, which means 14 fixtures. The winners of each group will qualify directly to quarter finals whereas runners- up from 2nd to 6th position will qualify to Last16. 7th and 8th will be eliminated.
- Groups C and D: Double round-robin too, 10 fixtures in this case. Once this league is completed, the first two teams from each group will go through a qualifying round, in which the winners of each group will play a knock-out round against the second one from the other group. The two winners will gain the right to move on to Last16.
- Last16: From here onwards the whole competition changes its shape from round-robin to knock-out style. Last16 reunites the following 12 teams:
- 5 coming from Group A (2nd, 3rd, 4th, 5th and 6th).
- 5 coming from Group B (2nd, 3rd, 4th, 5th and 6th).
- 2 winners from Groups C and D knock-outs.
Όλοι τους θα τεθούν σε 6 αγώνες των δύο σκελών ο καθένας. Αυτός που θα σκοράρει περισσότερα γκολ μετά τα δύο παιχνίδια θα προκριθεί στον επόμενο γύρο. Σε περίπτωση ισοπαλίας, ο νικητής θα προκύψει πρώτα μετά από ένα επιπλέον παιχνίδι και, αν συνεχιστεί η ισοπαλία, η νίκη θα κριθεί μετά από διαδικασία 7 μέτρων.
Οι 6 νικητές θα περάσουν και θα συναντηθούν με τους πρωταθλητές των Ομίλων Α και Β στους Προημιτελικούς.
- Προημιτελικοί: Οι υπόλοιπες οκτώ ομάδες θα ζευγαρωθούν σε 4 μονομαχίες. Όλα θα λειτουργήσουν με τον ίδιο τρόπο όπως στο Last16 και οι 4 νικητές θα βρεθούν στο Final Four.
- Final Four: Οι 4 ομάδες που προκρίθηκαν θα συναντηθούν στο Lanxess Arena στην Κολωνία (Γερμανία) για να παίξουν ημιτελικούς, αγώνα για την 3η θέση και τελικό σε ένα μόνο Σαββατοκύριακο που θα κρίνει ποιος είναι ο νέος πρωταθλητής Ευρώπης. Πέρα από το ουδέτερο σενάριο, η μόνη σημαντική αλλαγή είναι ότι τα νοκ-άουτ θα μεταπηδήσουν από το διπλό σε μονό αγώνα. Λόγω της κρίσης του Covid-19, αυτή την τρέχουσα σεζόν 2019/2020 αποφασίστηκε οι δύο πρώτες ομάδες των ομάδων Α και Β να προκριθούν απευθείας στο Final Four αφού κατέστη αδύνατο να βρεθεί χώρος στο ημερολόγιο για να τοποθετηθούν όλα τα παιχνίδια εάν ακολουθούσαμε την κανονική διαδικασία.
Υπάρχουν πολλές μελέτες που καθορίζουν τη νίκη και την ήττα όταν εμπλέκονται ομάδες υψηλών επιδόσεων, που εξαρτώνται από ορισμένες βασικές επιθετικές και αμυντικές ενέργειες που είναι ιδιαίτερα σχετικές, όπως αυτές από Pokrajac (2008), Taborsky (2008), Daza (2010) , Montoya (2010) ή Lozano (2012).
Για να δείξουμε πόσο σημαντική θεωρείται συνήθως η αποτελεσματικότητα των τερματοφυλάκων μεταξύ των επαγγελματιών, ας ρίξουμε μια ματιά στο τι συνέβη με τον πρώην τερματοφύλακα της FC Barcelona, Daniel Saric:
Ήταν στο Final Four του 2014 όταν έπαιζαν η FC Barcelona εναντίον της SG Flensburg-Handewitt και οι πρώτοι έχαναν με διαφορά 7 τερμάτων στα τελευταία δέκα λεπτά του αγώνα. Τελικά επέτρεψαν στους δεύτερους να επιστρέψουν και πρώτα να ισοφαρίσουν με buzzer-beater του Holger Glandorf και τελικά να κερδίσουν το παιχνίδι μετά από δύο επιπλέον παρατάσεις και μια διαδικασία πέναλτι, καθιστώντας αυτό το παιχνίδι ένα από τα πιο αξιομνημόνευτα μεταξύ των οπαδών του χάντμπολ παγκοσμίως.
Μόλις τελείωσε το παιχνίδι, ο Saric ξέσπασε σε κλάματα κατά τη διάρκεια της συνέντευξης και δήλωσε: «Έπαιξα ένα απαίσιο παιχνίδι, δεν σταμάτησα μπάλα, οφείλω στην ομάδα μου αυτό το τρόπαιο». Πέρασε ένας χρόνος και ήρθε το Final Four του 2015. Η F.C Barcelona βρέθηκε για άλλη μια φορά στην Κολωνία με τον Saric να υπερασπίζεται την εστία της. Έπαιξε έναν εξαιρετικό ρόλο σταματώντας πολλά σουτ της Veszprem κατά τη διάρκεια του τελευταίου αγώνα, συμβάλλοντας δραματικά στην τελική νίκη της FC Barcelona.
Ο συνήθης σκοπός αυτού του είδους των ερευνών, είναι να προσδιοριστεί ποια είναι η ποσοτική συμβολή από ορισμένα χαρακτηριστικά παιχνιδιού, σε ορισμένες συλλογικές ενέργειες σε ελίτ ομάδες χάντμπολ. Όλες αυτές οι πληροφορίες έχουν νόημα όταν είναι ώρα να σχεδιάσουμε τακτικές ή στρατηγικές προσεγγίσεις που μας επιτρέπουν να βελτιστοποιήσουμε την απόδοσή της ομάδας.
Μόλις τελείωσε το παιχνίδι, ο Saric ξέσπασε σε κλάματα κατά τη διάρκεια της συνέντευξης και δήλωσε: «Έπαιξα ένα απαίσιο παιχνίδι, δεν σταμάτησα μπάλα, οφείλω στην ομάδα μου αυτό το τρόπαιο». Πέρασε ένας χρόνος και ήρθε το Final Four του 2015. Η F.C Barcelona βρέθηκε για άλλη μια φορά στην Κολωνία με τον Saric να υπερασπίζεται την εστία της. Έπαιξε έναν εξαιρετικό ρόλο σταματώντας πολλά σουτ της Veszprem κατά τη διάρκεια του τελευταίου αγώνα, συμβάλλοντας δραματικά στην τελική νίκη της FC Barcelona.
1.1 Στόχος
Ο στόχος αυτής της μελέτης είναι να προσδιορίσει στατιστικά εάν ο συγκεκριμένος ρόλος των τερματοφυλάκων, μετρημένος σε ποσοστά ακρίβειας αποκρούσεων, κάνει τη διαφορά όπως πιστεύεται ή όχι. Θα αναλύσουμε μόνο αυτή τη μεταβλητή. Η έρευνα θα είναι ποσοτική, με τη μέθοδο της παρατήρησης.
1.2 Υπόθεση
Η βασική μας υπόθεση είναι ότι το ποσοστό αποκρούσεων των τερματοφυλάκων είναι κρίσιμο όταν πρόκειται να καθοριστεί το τελικό αποτέλεσμα μιας διοργάνωσης.
2. Μέθοδος
Σε αυτήν τη μελέτη παρατήρησης-σημειωτικής φύσης, τα δεδομένα συγκεντρώθηκαν μέσω της παρατήρησης μιας δέσμης 112 αγώνων, που αντιστοιχούν σε όλους τους αγώνες από τους ομίλους Α και Β του Champions League VELUX EHF 2019/2020. τα οποία ποστηρίζονται επίσης από τις επίσημες αναφορές που δημοσιεύονται από την EHF . Θα λάβουμε τα ποσοστά αποτελεσματικότητας του τερματοφύλακα από κάθε ένα από αυτά τα παιχνίδια, τόσο για τα 60 λεπτά του καθενός όσο και αναλυόμενα στις δύο περιόδους τους, προκειμένου να μπορέσουμε να συναγάγουμε πιο ακριβείς πληροφορίες και συμπεράσματα.
3. Αποτελέσματα
3.1 Φάση Ομίλων Α και Β
Δείτε τον παρακάτω πίνακα για να μπορέσετε να ελέγξετε κάθε ένα από τα παιχνίδια που αναλύθηκαν. Κάθε σειρά περιέχει πληροφορίες σχετικά με το πότε έγινε κάθε αγώνας (στήλη «Date»), ποιες ήταν οι ομάδες που συμμετείχαν («Game»), ποιο ήταν το τελικό σκορ (στήλες «Home» και «Away») και ποια ήταν η συνολική ακρίβεια από τους τερματοφύλακες κάθε ομάδας (στήλες '% GKS Home' και '% GKS Away').
Για να γίνει ο πίνακας πιο ευανάγνωστος, βρείτε με πράσινο χρώμα όλα τα παιχνίδια στα οποία το τελικό σκορ ταιριάζει με την αρχική μου υπόθεση, ενώ εκείνα στα οποία δεν συνέβη αυτό επισημαίνονται με κόκκινο.




3.1 Final Four. Ανάλυση ομάδων που προκρίθηκαν
3.2.1. Final Four 2020.
Πρώτα, θα ρίξουμε μια ματιά στην αποτελεσματικότητα των τερματοφυλάκων μεταξύ όλων των ομάδων που συμμετέχουν σε αυτή τη φάση των ομίλων στο παρακάτω διάγραμμα. Οι ομάδες που επισημαίνονται με πράσινο είναι αυτές που προκρίθηκαν στο Final Four.

Σύμφωνα με το γράφημα, μπορούμε εύκολα να δούμε ότι 3 από τις top-4 ομάδες - όσον αφορά το ποσοστό αποκρούσεων τερματοφυλάκων - κέρδισαν το δικαίωμά τους να βρίσκονται στην Κολωνία. Μόνο η THW Kiel είχε σημαντικά χαμηλότερο ποσοστό από τους επερχόμενους αντιπάλους της στο Final Four του 2020.
3.2.2. Final Four 2019.
3.2.2.1. Αποτελέσματα
| Game | Final | 1st half | 2nd half |
| 1st semi final FC Barcelona – HC Vardar | 27-29 | 16-9 | 11-20 |
| 2nd semi final Telekom Veszprém – PGE Vive Kielce | 33-30 | 13-13 | 20-17 |
| 3rd – 4th place FC Barcelona – PGE Vive Kielce | 40-35 | 20-16 | 20-19 |
| Final HC Vardar – Telekom Veszprém | 27-24 | 16-11 | 11-13 |
3.2.2.2. Αποτελεματικότητα Τερματοφυλάκων ανα ημίχρονο και αγώνα

Σύμφωνα με το γράφημα, φαίνεται ξεκάθαρα πόσο σημαντική ήταν η απόδοση των τερματοφυλάκων σε κάθε παιχνίδι, ειδικά στους αγώνες της Vardar. Τόσο στην επιστροφή τους στο δεύτερο ημίχρονο εναντίον της Μπαρτσελόνα στους ημιτελικούς, όσο και κατά την πρώτη περίοδο εναντίον της Βέσπρεμ επίσης, η τεράστια διαφορά μεταξύ της απόδοσης των τερματοφυλάκων της Βαρντάρ σε σύγκριση με αυτήν της Μπαρτσελόνα ή της Βέσπρεμ συσχετίζεται έντονα με το πώς εξελίχθηκε το σκορ και στα δύο παιχνίδια.
3.3 Παγκόσμιες Απόψεις
Συνοψίζοντας τα κύρια γεγονότα που συναντήσαμε σε όλη την ανάλυσή μας, αυτά είναι τα πιο σχετικά γεγονότα που βρέθηκαν.
- 81 από τα 112 παιχνίδια κέρδισε η ομάδα της οποίας οι τερματοφύλακες είχαν το υψηλότερο ποσοστό ευστοχίας.
- Αποτελεσματικότητα 39%: Κάθε φορά που οι τερματοφύλακες από οποιαδήποτε ομάδα ξεπερνούσαν αυτό το όριο, η ομάδα τους κέρδιζε πάντα το παιχνίδι. Το γεγονός αυτό συνέβη σε 22 περιπτώσεις.
- Χάσμα 5%: Όποτε η διαφορά μεταξύ της αποτελεσματικότητας των τερματοφυλάκων και από τις δύο ομάδες στο γήπεδο ήταν ίση ή μεγαλύτερη από αυτό το ποσοστό, οι ομάδες των οποίων οι τερματοφύλακες ήταν πιο αποτελεσματικοί κέρδισαν το 82% των φορών που εμφανίστηκε αυτή η συνθήκη.
- Η αποτελεσματικότητα του τερματοφύλακα έπαιξε βασικό ρόλο για τις κορυφαίες ομάδες στη φάση των ομίλων για να κερδίσουν την πρόκρισή τους για το Final Four του 2020.
- Η αποτελεσματικότητα του τερματοφύλακα αποδείχτηκε σημαντικό γεγονός για το τελευταίο Final Four του 2019 που κρίθηκε υπέρ της Vardar.
4. Συζήτηση
Πολλές εργασίες και μελέτες είχαν πραγματοποιηθεί τις τελευταίες δεκαετίες, σχετικά με τη σημασία του ρόλου των τερματοφυλάκων στο χάντμπολ, όπως:
- Ο Suter (1975), ο Menéndez Falkowski and Enríquez (1979), ο Konig (1981), ο Román (1981), ο Torres Todibio (1983), ο Pokrajac (1985) και ο Antón (1990) εξέτασαν τις ιδιαιτερότητές του στην προπόνηση σύμφωνα με τον μοναδικό ρόλο τους.
- Νωρίτερα, τη σεζόν 2004/2005 η Γαλλική Ομοσπονδία Χειροσφαίρισης δημοσίευσε ένα άρθρο που συγκεντρώνει τις απόψεις για το θέμα και τις ιδιαιτερότητές του από μερικούς από τους καλύτερους τερματοφύλακες της δεκαετίας του '90, όπως ο Mats Olsson ή ο Bruno Martini.
Η οξυδερκής προσέγγιση και η λήψη αποφάσεων έχει κερδίσει μεγάλο ενδιαφέρον την τελευταία δεκαετία. Οι Velandrín (2004) και Pascual and Peña (2006) δημοσίευσαν τις έρευνές τους για αυτό το θέμα, αποδεικνύοντας ότι η ενίσχυση των δεξιοτήτων αντίληψης-απόφασης των τερματοφυλάκων είναι το κλειδί προκειμένου να κάνει τη διαφορά στην απόδοσή τους και ότι οι προπονητικές τους διαδικασίες θα πρέπει να επικεντρώνονται περισσότερο στην τακτική. προσέγγιση που βασίζεται σε αυτά τα δεδομένα και όχι σε μια παραδοσιακή προσέγγιση βασισμένη σε τεχνικές γνώσεις, η οποία θα πρέπει να είναι συμπλήρωμα της πρώτης.
5. Συμπεράσματα
Ως αποτέλεσμα όλης της ανάλυσής μου, τα κύρια συμπεράσματα που βγάζω από αυτήν είναι τα ακόλουθα:
Η αποτελεσματικότητα των τερματοφυλάκων ...
- … είναι το κλειδί για κάθε ομάδα για να είναι επιτυχημένη σε μια ελίτ διοργάνωση όπως το EHF Champions League.
- … μπορεί να αποκτήσει ακόμη και σημαντική συνάφεια όταν οι κορυφαίες ομάδες αγωνίζονται μεταξύ τους σε περίπτωση κορυφαίων αγώνων, όπως ένα Final Four.
- … μειώσει την πιθανότητα ήττας στο χαμηλότερο επίπεδο:
- …όσο πλησιάζει να φτάσει σε υψηλά νούμερα, και το κάνει αδύνατο από 39% και πάνω.
- …όσο μεγαλύτερη είναι η διαφορά μεταξύ των δύο ομάδων που παίζουν σε αυτό το χαρακτηριστικό.
Ως εκ τούτου, οποιεσδήποτε προσπάθειες γίνονται για να βελτιωθεί η ειδική προπόνηση των τερματοφυλάκων, προκειμένου να αυξηθεί η απόδοσή τους, είναι πολύ πιθανό να κάνει τη διαφορά στην επιτυχία της ομάδας τους σε υψηλού επιπέδου αγώνες.
7. Βιβλιογραφικές Αναφορές
- ANTON GARCIA , JUAN (1990), Metodología de la enseñanza de los porteros en el proceso de aprendizaje del Balonmano .
- FALKOWSKI ,M Y ENRIQUEZ ERNESTO (1979) Estudio monográfico del portero.
- Konig ,Bedrig El entrenamiento de porteros en la practica ; libro diputación de Granada (1981)
- POKRAJAC ,Branislav ; El entrenamiento del portero Art /libro Unisport 1985
- ROMAN SECO ,JUAN DE DIOS , Artículo el Potero diputación de Granada (1981)
- Suter ,Heinz El portero de Balonmano /Libro INEF 1975
- TORRES TODIBIO ,Gabriel , EL Trabajo de agilidad con porteros con porteros (1983)
- GARDIEN DE BUT DE HANDBALL. L’ANALYSE ET LE TRAVAIL Editeur FFHB ( Año 2004-2005 ) Bruno Matini, Mats Olsson ,Alain Portes ,Andrei Lavrov( Dan unas reflexiones sobre la especifidad del portero.
- Caridad Vizcay Medina , Revista Digital -Buenos Aires N.145 ( JUNIO 2010)
- Antúnez A, Ureña ,Velandrin, (2004) Valoración de la efectividad de la interceptación con éxito de la portera de Balonmano ante el lanzamiento tras la aplicación de un programa perceptivo-motor
- Revista Internacional de Medicina y Ciencias de la Actividad Física y el deporte (2015)
- Pascual X, Peña R (2006) El portero de balonmano una aplicación práctica de entrenamiento perceptivo -decisional ante lanzamiento de primera linia , Apunts E.Fisica y Deportes pag 66-75
David Aguilar Cardona, Ehf Master Coach